Trong cuộc chiến đấu chống thực dân và đế quốc xâm lược, Nhân dân Sài Gòn – Chợ Lớn – Gia Định cùng Nhân dân miền Nam luôn nêu cao tinh thần anh dũng, quật cường đánh đuổi quân xâm lược giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước thỏa lòng mong ước được đón Bác Hồ vào miền Nam. Bằng tình cảm thiêng liêng với Bác Hồ, Nhân dân Sài Gỏn – Chợ Lớn – Gia Định đã làm nên những chiến thắng oanh liệt, có ý nghĩa lịch sử to lớn:
- Trước hết là, thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 ở Sài Gòn – Chợ Lớn – Gia Định.
- Thứ hai là, Đảng bộ đã lãnh đạo tiến công địch liên tục về nhiều mặt trong thế ở đầu sóng ngọn gió, góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống giặc Pháp tái chiếm Việt Nam.
- Thứ ba là, hơn 20 năm xông pha trong bão táp của cuộc kháng chiến chống Mỹ ở trung tâm sào huyệt của địch, Đảng bộ Thành phố tiếp tục mở rộng và nâng cao thế trận lòng dân, xây dựng vành đai căn cứ cách mạng ở ngoại thành, thực hiện sự phối hợp chặt chẽ phong trào đấu tranh của công nhân và các tầng lớp Nhân dân ở đô thị với phong trào đấu tranh của nông dân ở vành đai và các tỉnh miền Nam, phối hợp giữa quân, dân Thành phố với quân chủ lực, tiến công địch liên tục về chính trị, võ trang và binh vận, đã góp phần rất quan trọng vào công cuộc giải phóng miền Nam, giải phóng Sài Gòn – Chợ Lớn – Gia Định với cơ sở vật chất còn nguyên vẹn.
Vào ngày 30 tháng 4 năm 1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử toàn thắng, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; hoàn thành sứ mệnh lịch sử là mở đầu oanh liệt và kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến 30 năm để giành lại độc lập dân tộc, thống nhất non sông. Từ ngày 15 đến 21 tháng 11 năm 1975, tại Dinh Độc lập (nay là Hội trường Thống Nhất), Hội nghị Hiệp Thương chính trị thống nhất đất nước đã diễn ra. Đó là sự kiện chính trị quan trọng trong năm đầu Sài Gòn – Gia Định được giải phóng, thực hiện ý chí thống nhất giang sơn của Nhân dân Việt Nam. Theo tinh thần của Hiệp thương chính trị quan trọng đó, nhân dân hai miền Nam – Bắc nỗ lực chuẩn bị cho cuộc bầu cử Quốc hội thống nhất của cả nước. Ngày 24/4/1976, Nhân dân thành phố Sài Gòn – Gia Định cùng cả nước hăng hái đi bầu Quốc hội của nước Việt Nam thống nhất.
Tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã xem xét và thảo luận rằng: Nhân dân thành phố Sài Gòn – Gia Định luôn luôn tỏ lòng kính yêu vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và tha thiết với việc thành phố mang tên Người; trong công cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài và gian khổ, thành phố Sài Gòn – Gia Định đã không ngừng phát huy truyền thống kiên cường, bất khuất của dân tộc ta, lập được nhiều chiến công xuất sắc, xứng đáng được vinh dự mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Quốc hội đã quyết nghị “chính thức đặt tên thành phố Sài Gòn – Gia Định là thành phố Hồ Chí Minh”. Đây là phần thưởng xứng đáng và cao quý nhất mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân cả nước dành cho Đảng bộ và Nhân dân Thành phố “đi trước về sau”.
Nghị quyết lịch sử này đã đáp ứng tình cảm thiêng liêng của một tập thể Nhân dân cách mạng, dù hoàn cảnh lửa bỏng dầu sôi vẫn gắn bó sắt son với lãnh tụ vĩ đại là hiện thân của Tổ quốc bất diệt, cho phép Thành phố “đi trước về sau” được nói lên đời đời lòng biết ơn và tình yêu đối với Bác Hồ của chúng ta. Nghị quyết này cũng là một nguồn cổ vũ thường xuyên đối với Nhân dân Thành phố trong công cuộc phấn đấu đi lên, xây dựng một Thành phố xã hội chủ nghĩa, có công nghiệp hiện đại, có nông nghiệp hiện đại ở ngoại thành, có thương cảng xã hội chủ nghĩa, có văn hóa, khoa học, kỹ thuật tiên tiến, phát huy tiềm lực to lớn, góp phần cống hiến xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng Tổ quốc xã hội chủ nghĩa giàu mạnh.
Thực hiện Nghị quyết lịch sử trên; bốn mươi năm, đặc biệt là ba mươi năm Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh cùng với cả nước thực hiện đường lối đổi mới (1986 – 2016), đã đạt được những thành tựu hết sức quan trọng:
- Kinh tế duy trì tăng trưởng hàng năm ở mức cao. Đảng bộ Thành phố đã quán triệt, vận dụng, thực hiện sáng tạo đường lối phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Đảng, bám sát thực tiễn, luôn tìm tòi, sáng tạo, mạnh dạn thể nghiệm nhiều cơ chế, chính sách mới để thúc đẩy sản xuất, mở rộng thị trường. Kinh tế Thành phố luôn tăng trưởng ở mức cao trong nhiều năm liên tục, giai đoạn 1991-1995 tăng 12,6%; giai đoạn 1996-2000 tăng 10,1%; giai đoạn 2001-2005 tăng 11%; giai đoạn 2006-2010 tăng 11,4%; giai đoạn 2011-2015, GDP Thành phố tăng trưởng khá cao, tăng bình quân 9,6%/năm, gấp 1,66 lần mức tăng bình quân 5,8% của cả nước; quy mô, tiềm lực và sự đóng góp của cả nước ngày càng lớn. Đóng góp thu ngân sách của thành phố vào ngân sách cả nước năm sau cao hơn năm trước, năm 2011 chiếm 27,7%, năm 2014 chiếm 30%, tăng gấp 2 lần giai đoạn 2006-2010. GDP bình quân đầu người năm 2015 của thành phố là 5.538USD. Thành phố kiên trì thực hiện phương châm phát triển bền vững, gắn tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội, xây dựng môi trường sống ngày càng tốt hơn cho nhân dân.
- Giữ vững ổn định chính trị, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thành phố. Thành phố Hồ Chí Minh luôn giữ vững ổn định chính trị, không để xảy ra điểm nóng, tình huống mất ổn định, kể cả khi tình hình trong nước có nhiều khó khăn, thế giới có những diễn biến phức tạp.
- Công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch và phát triển đô thị có nhiều tiến bộ, đã thúc đẩy sự phát triển các lĩnh vực của đời sống xã hội. Thành phố đã tập trung các nguồn lực triển khai thực hiện công tác quy hoạch đô thị, quy hoạch các khu công nghiệp, khu chế xuất, quy hoạch phát triển hệ thống hạ tầng giao thông, hình thành các trục xuyên tâm, trục Bắc Nam, đường vành đai, các tuyến metro, đường trên cao… Các khu đô thị mới như Thủ Thiêm, khu đô thị Cảng Hiệp Phước, khu đô thị Tây Bắc … được đầu tư xây dựng, phát triển hiện đại, hài hòa với tổ chức không gian của thành phố.
- Đời sống nhân dân được cải thiện, thu nhập từng bước được nâng lên. Thành phố phấn đấu cơ bản hoàn thành xây dựng nông thôn mới; là nơi khởi xướng và thực hiện tốt các phong trào xóa đói giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, chương trình bảo trợ bệnh nhân nghèo; chăm lo cho công nhân, người lao động… mang lại kết quả thiết thực, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sinh động bản chất tốt đẹp của chế độ.
- Năng lực lãnh đạo của Đảng bộ, hiệu lực, hiệu quả quản lý của chính quyền được nâng lên, kỷ cương được tăng cường. Đảng bộ Thành phố không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo, đảm bảo vai trò lãnh đạo, nâng cao năng lực và hiệu quả lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị và toàn xã hội, bồi đắp cho sự gắn bó máu thịt của Nhân dân với Đảng, phát huy và khơi dậy tìm năng, sáng tạo của Nhân dân để xây dựng, bảo vệ và phát triển Thành phố.
- Dân chủ được mở rộng, vai trò của Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội được phát huy. Thực hành dân chủ, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân là một trong những thành tựu quan trọng. Thành phố tích cực thực hiện sáng tạo nhiều chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước nhằm phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. Dân chủ trong Đảng, trong hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội được nâng lên. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội phát huy ngày càng tốt hơn vai trò tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, cùng với đảng bộ và chính quyền các cấp chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của Nhân dân, vận động Nhân dân tham gia đóng góp xây dựng Đảng, chính quyền, tăng cường mối quan hệ máu thịt của Đảng với Nhân dân.
Qua 40 năm chính thức vinh dự mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thành phố đã phát huy truyền thống cách mạng kiên cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo, tạo ra sự biến đổi to lớn sâu sắc, toàn diện trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, mang lại những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, làm nên diện mạo mới cho Thành phố than yêu. Để Thành phố tiếp tục giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển chung của cả nước, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và toàn diện hơn nữa; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ; phát huy dân chủ và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, tính năng động, sáng tạo của Nhân dân Thành phố; huy động mọi nguồn lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân; giữ vững ổn định chính trị - xã hội; bảo đảm quốc phòng – an ninh; phấn đấu xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại nghĩa tình; có vai trò động lực trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; sớm trở thành một trong những trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học – công nghệ của khu vực Đông Nam Á, xứng đáng là thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại./.
Thu Hà (VHTT)