Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Tư Lệnh Miền, tháng 1 năm 1965, Bộ tự lệnh quân khu Sài Gòn - Gia Định thành lập 5 Tiểu đoàn mũi nhọn hoạt động ở 5 cánh ven đô Sài Gòn để tăng cường lực lượng, gồm Tiểu đoàn 2 Gò Môn, Tiểu đoàn 3 Dĩ An, Tiểu đoàn 4 Thủ Đức, Tiểu đoàn 5 Nhà Bè, Tiểu đoàn 6 Bình Tân. Sau khi được thành lập, Tiểu đoàn 2 hoạt động tại địa bàn Hóc Môn và Gò Vấp, phối hợp với du kích địa phương và tự vệ mật tổ chức những trận đánh trong các khu ấp chiến lược ở Bình Tân, Gò Môn, phối hợp với du kích đào hàng ngàn hầm chông, hố đinh, xây dựng cơ sở, ụ, chiến đấu.
Những chiến sĩ năm xưa cùng nhau ôn lại truyền thống Gò Môn hào hùng
tại buổi họp mặt truyền thống Gò Môn năm 2014 tại Gò Vấp
Ngày 20 tháng 01 năm 1966, sư đoàn 25 của Mỹ sau cuộc càn thất bại và 12 ngày đêm bị lực lượng ta truy đánh đã rút quân về tạm dừng tại xã Trung An - Củ Chi. Tiểu đoàn 2 Gò Môn với tinh thần chủ động đánh địch, với cách đánh linh hoạt, táo bạo đã phối hợp với du kích xã Trung An thực hiện tập kích, diệt và làm bị thương hàng trăm lính Mỹ, bắn cháy và phá hủy 24 trực thăng, thu gần 100 súng các loại và nhiều quân trang, quân dụng, phương tiện chiến tranh, đây là chiến công đầu tiên của Tiểu đoàn. Trong 2 tháng đầu năm 1966, Tiểu đoàn 2 Gò Môn đã tập kích các bót lính ở xã Tân Qui, Bàu Trâm, Phú Hòa, Bàu Giang, lô cao su 40, ấp chiến lược Cây Bài, diệt và loại khỏi vòng chiến đấu gần 460 lính Mỹ, ngụy và bảo an. Tháng 3 năm 1966, Tiểu đoàn 2 hành quân về hoạt động tại xã Trung An và các xã vùng sâu của Hóc Môn, Gò Vấp, nơi có địa hình đầm lầy, sông rạch chằng chịt. Dưới dự chỉ đạo trực tiếp của Ban cán sự quận Gò Môn, Tiểu đoàn đã bám trụ kiên cường, làm công tác dân vận và liên tục tổ chức vận động phục kích địch tại các xã Tân Phú Trung, Trung An, diệt 14 lính địa phương, thu 14 súng. Từ ngày 22 tháng 6 đến ngày 27 tháng 6 năm 1966, Tiểu đoàn đã phối hợp với du kích xã Nhị Bình, phục kích tiến công sư đoàn 25 tia chớp nhiệt đới Mỹ, làm bị thương gần 200 tên, thu 8 súng, bắn cháy 2 tàu. Ngày 22 tháng 10 năm 1966, Tiểu đoàn phối hợp với du kích xã Trung An đánh trận càn của tiểu đoàn 3 sư đoàn 25 Mỹ, tiêu diệt gần 300 tên, bắn rơi 24 trực thăng.
Ngày 8 tháng 1 năm 1967, Tiểu đoàn 2 Gò Môn đã phối hợp với du kích tại địa phương và các đơn vị chiến đấu đánh sư đoàn 25 Mỹ tại ấp Bồn Phú, xã Trung An, trận chiến vô cùng ác liệt, với lối đánh dũng cảm, linh hoạt và thực hiện phương án “bám thắt lưng địch mà đánh”, sau 12 giờ chiến đấu, Tiểu đoàn và các đơn vị đã tiêu diệt gần 300 lính Mỹ, bắn rơi 1 máy bay F4 và 4 trực thăng. Ngày 13 tháng 7 năm 1967, Tiểu đoàn phục kích cụm quân Mỹ ở xã Trung An, diệt 150 tên, bắn rơi 19 trực thăng. Ngày 29 tháng 7, Tiểu đoàn chống trận càn của Lữ đoàn 199 ở phía Nam sông Rạch Tra, loại khỏi vòng chiến đấu hàng trăm tên. Đầu tháng 8 năm 1967, khi quân Mỹ đi càn tại xã Bình Mỹ, Tiểu đoàn đã tiêu diệt 163 tên, bắn rơi 4 trực thăng.
Đêm 30 rạng sáng 31 tháng 1 năm 1968, Tiểu đoàn phối hợp với cụm biệt động tiến công bộ Tổng tham mưu ngụy, đánh chiếm Trường sinh ngữ, phòng hành chánh, dãy nhà sĩ quan, hội trường. Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 của quân và dân Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định, Tiểu đoàn 2 Gò Môn tích cực tham gia đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của miền Nam và cả nước, tạo ra một bước ngoặt của cuộc chiến tranh, đánh dấu sự thất bại chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, buộc Mỹ phải xuống thang chiến tranh, chấm dứt ném bom miền Bắc không điều kiện, chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán với ta ở Hội nghị Pa-ris. Tính chung trong tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968, Tiểu đoàn đã tiêu diệt 100 tên Mỹ, ngụy, bắn cháy 3 xe tăng, 7 máy bay trực thăng.
Bộ đội Gò Môn tuy chỉ hình thành và chiến đấu trong 9 năm (1961 - 1969), đã trở một bộ phận chiến trường sôi động trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước của Đảng bộ và Nhân dân Thành phố. Qua đó, Đảng bộ và Nhân dân Gò Môn đã góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thắng lợi chung; thể hiện rõ tinh thần yêu nước nồng nàn; ý chí chiến đấu kiên cường bất khuất, không quản ngại mọi khó khăn gian khổ, hy sinh; góp phần vào công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Thời gian có trôi đi, nhưng những năm tháng hào hùng của “Bộ Đội Gò Môn” luôn sáng ngời trong tâm tưởng, tiếp tục nung nấu ý chí mỗi chúng ta, luôn nỗ lực góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp, thanh bình, hạnh phúc; xứng đáng với mong muốn của những người đã ngã xuống hôm qua.
Minh Nhật (biên soạn)