Ngày 18/5/2021, Bộ Chính trị khóa XIII đã ban hành Kết luận số 01-KL/TW về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Kết luận này có nhiều điểm mới đáng chú ý so với Chỉ thị số 05-CT/TW trước đây, nổi bật ở 3 nội dung trọng tâm và 6 nhiệm vụ xuyên suốt cho chặng đường về sau.
Đánh giá toàn diện những kết quả quan trọng trong thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị 5 năm qua, Kết luận số 01-KL/TW khẳng định việc học tập và làm theo Bác đã dần đi vào nền nếp, trở thành việc làm thường xuyên của mỗi cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên. Từ thực tiễn đã xuất hiện nhiều cách làm mới, sáng tạo, thiết thực, tạo sự chuyển biến tích cực trong Đảng và toàn xã hội, góp phần thiết thực đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Trên tinh thần thẳng thắn, tự phê bình và phê bình, Bộ Chính trị cũng chỉ rõ một số mặt hạn chế trong trong thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW 5 năm qua ở khâu lãnh đạo chỉ đạo, thực hành trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; tình trạng suy thoái, xử lý những vấn đề bức xúc, nổi cộm, tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình, kiểm tra, giám sát, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái ở nhiều nơi còn lúng túng, chưa đạt yêu cầu.
Để thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng các cấp, đặc biệt là nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, mục tiêu và kỳ vọng đặt ra lần này của Bộ Chính trị nhằm đưa tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trở thành động lực tinh, nguồn sức mạnh to lớn của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Qua đó nhằm khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hanh phúc; đồng thời phát huy nội lực, vượt qua khó khăn, thử thách, tranh thủ thời cơ, đẩy lùi nguy cơ, thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ cách mạng đến 2030 và tầm nhìn 2045. Có thể thấy một số điểm mới đáng chú ý đó là:
Thứ nhất: Kết luận 01-KL/TW của Bộ Chính trị là bước tiếp nối tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, song được cụ thể hóa và yêu cầu cao hơn về nội dung, mục tiêu, cách thức thực hiện đối với tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên. Trong đó nhấn mạnh 3 trụ cột quan trọng trong thời gian tiếp theo đó là: Học tập, làm theo Bác và nêu gương của cán bộ, đảng viên. Đây là một yêu cầu rõ hơn, cao hơn về mối quan hệ giữa học tập Bác, làm theo Bác, đồng thời nhấn mạnh vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu các cấp theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII và các quy định hiện hành về thực hành trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.
Thứ hai: Xác định rõ hơn về mặt nhận thức, coi việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là động lực, nguồn sức mạnh to lớn để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy nội lực, vượt qua khó khăn, thử thách, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới. Học Bác để xác định rõ hơn sứ mệnh lãnh đạo cách mạng của tổ chức đảng và đảng viên, xây dựng mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với dân theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, “trọng dân, gần dân, tin dân, hiểu dân, học dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với dân”, “xứng đáng là người lãnh đạo, người đày tớ thật trung thành của nhân dân”, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng. Đây chính là bước cụ thể hóa hệ quan điểm, mục tiêu thể hiện tầm nhìn chiến lược và định hướng phát triển đã được nêu trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Thứ ba: Nhấn mạnh và làm rõ hơn nhiệm vụ “chống’ trong mối quan hệ giữa “xây” và “chống”, trong đó kiên quyết xử lý nghiêm những việc làm sai trái, thiếu trách nhiệm, quan liêu, hách dịch, cửa quyền. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực với tinh thần không có vùng cấm, không có ngoại lệ, không ngừng nghỉ, không bị tác động bởi bất cứ tổ chức, cá nhân có hành vi không lành mạnh nào. Nhấn mạnh nhiệm vụ nâng cao tính cảnh tỉnh, răn đe đối với những tư tưởng, biểu hiện tiêu cực, đồng thời khuyến khích, cổ vũ cán bộ, đảng viên suy nghĩ, hành động vì lợi ích chung, vì hạnh phúc của Nhân dân. Đây là yêu cầu mới, thể hiện sự kết hợp chặt chẽ giữa “xây” đi đôi với “chống” trong học tập và làm theo Bác với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Thứ tư: Trong thực hành trách nhiệm nêu gương của cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp phải thể hiện quan điểm đúng đắn, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đồng thời nhấn mạnh phong cách lãnh đạo khoa học, dân chủ, sâu sát thực tiễn, công tâm, khách quan, chống cục bộ địa phương, bè phái trong công tác cán bộ. Cán bộ chủ chốt phải gương mẫu về nhân cách, lối sống, không tham nhũng, không bị chi phối bởi lợi ích nhóm, không để người nhà, người thân lợi dụng vị trí công tác để vụ lợi. Nhấn mạnh hơn ý thức tự phê bình và phê bình theo tinh thần thấy đúng phải kiên quyết bảo vệ, thấy sai phải kiên quyết đấu tranh. Đây là yêu cầu cao hơn về thực hành trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên gắn với công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí và đấu tranh tự phê bình và phê bình trong Đảng, làm sâu sắc thêm phương châm “Trên trước, dưới sau, trong trước, ngoài sau”, “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”.
Thứ năm: Đẩy mạnh học tập và làm theo Bác có sự gắn kết chặt chẽ với xây dựng hệ giá trị quốc gia cùng với giữ gìn và phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam. Đồng thời nhấn mạnh việc xây dựng và thực hiện các chuẩn mực văn hóa trong lãnh đạo, quản lý, nhất là xây dựng môi trường văn hóa công sở lành mạnh, văn hóa doanh nghiệp, doanh nhân và kinh doanh. Đây là điểm nhấn đáng chú ý trong việc kết hợp giữa học và làm theo Bác nhằm nâng cao năng lực quản trị quốc gia, năng lực lãnh đạo và năng lực cầm quyền của Đảng ta trong giai đoạn mới.
Thứ sáu: Nhấn mạnh sự cần thiết phải đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc nghiên cứu, vận dụng và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục và hiệu quả trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội. Đồng thời Kết luận của Bộ Chính trị cũng khẳng định sự cần thiết phải thường xuyên giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống Bác Hồ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là thế hệ trẻ.
Thứ bảy: Công tác kiểm tra, giám sát việc học tập và làm theo Bác cần có sự gắn kết chặt chẽ với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, qua đó nhằm cảnh tỉnh, cảnh báo, phát hiện từ sớm đảm bảo việc học tập và làm theo Bác nghiêm túc, hiệu quả và thực chất. Nhấn mạnh vai trò giám sát của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, báo chí và Nhân dân đối với cán bộ, đảng viên trong thực hiện quy định nêu gương. Kiên quyết xử lý nghiêm minh các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên vi phạm.
Có thể nói, Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị là bước cụ thể hóa các yêu cầu của Chỉ thị số 05-CT/TW trước đây, trong đó yêu cầu cao hơn, cụ thể hơn một số quan điểm, mục tiêu xây dựng Đảng về đạo đức đã được nêu trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Đồng thời nhấn mạnh sự kết hợp đồng bộ giữa ba trụ cột đó là: học tập, làm theo Bác và nêu gương của cán bộ, đảng viên được thể hiện trong chỉnh thể mối quan hệ giữa “xây” đi đôi với “chống” nhằm thực hiện tốt phương châm “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Những điểm mới nêu trên là bước cụ thể hóa Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị nhằm hiện thực hóa hệ mục tiêu, quan điểm chỉ đạo thể hiện tầm nhìn chiến lược và định hướng phát triển Đảng ta trong thời gian tiếp theo./.