Thời gian qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng có phản ánh về tình trạng một số đối tượng lợi dung tình hình dịch bệnh COVID-19, công nhân mất việc làm để thu gom, mua bán sổ bảo hiểm xã hội nhằm trục lợi chính sách. Đặc biệt, có đối tượng còn mạo danh cơ quan bảo hiểm xã hội để rao mua, bán sổ bảo hiểm xã hội.
Tại Khoản 6, Điều 18 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định, người lao động có quyền “Ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội”. Quy định này nhằm tạo thuận lợi cho người lao động trong tham gia và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, hoàn toàn phù hợp với các quy định của pháp luật về quyền công dân. Tuy nhiên, các đối tượng xấu đã lợi dụng quy định trên để tiếp cận, dụ dỗ, lôi kéo người lao động để thực hiện việc mua bán sổ bảo hiểm xã hội của người lao động với giá rẻ kèm theo giấy ủy quyền nhận trợ cấp bảo hiểm xã hội để sau đó làm thủ tục thanh toán với cơ quan bảo hiểm xã hội và hưởng chênh lệch.
Trước tình hình đó cơ quan Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã chỉ đạo BHXH tỉnh, thành phố thực hiện ngay một số nội dung sau:
- Khẩn trương rà soát, nắm tình hình thu gom, mua bán sổ BHXH tại địa bàn quản lý theo phản ánh.
- Thực hiện chặt chẽ các nội dung sau: Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần của người lao động, phải kiểm soát các thông tin tại Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB), đối chiếu dữ liệu trên Hệ thống với thông tin trên sổ BHXH và Đơn đề nghị, bảo đảm các thông tin của người hưởng phải thống nhất; kiểm tra tính pháp lý của Giấy ủy quyền hoặc Hợp đồng ủy quyền. Khi xem xét giải quyết phải kiểm tra, đối chiếu bảo đảm đủ điều kiện giải quyết hưởng BHXH một lần theo quy định tại Điều 60 Luật BHXH, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22-6-2015 của Quốc hội và Điều 4 Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29-12-2017 của Bộ Y tế.
- Khi trả kết quả giải quyết hưởng BHXH một lần phải kiểm tra, đối chiếu kỹ giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả; bảo đảm trả hồ sơ, trả tiền đúng cho người lao động hoặc người được ủy quyền hợp pháp.
- Đồng thời, tiến hành thẩm tra, thống kê những trường hợp một người được ủy quyền nhận BHXH một lần cho từ hai người trở lên, kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua bán sổ BHXH.
Đồng thời để quản lý chặt chẽ việc quản lý sổ BHXH khi giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật, bảo đảm quyền lợi cho người lao động, ngăn chặn tình trạng trên, BHXH Việt Nam đã đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thống nhất cho phép cơ quan BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của người lao động ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH một lần, trừ trường hợp người lao động bị ốm đau, tai nạn lao động không thể đến cơ quan BHXH (có Giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền) để tránh tình trạng lạm dụng và việc mua bán, thu gom sổ BHXH để trục lợi như hiện nay.
VHTT