Hơn 10 năm trước, nhiều người ở Quận 12 vẫn ám ảnh với những con kênh nước đen đặc quánh, bốc mùi. Nhưng cũng trong khoảng 10 năm trở lại đây, các dòng kênh ở Quận 12 mỗi năm lại được khoác thêm chiếc áo mới, xanh hơn, sạch hơn. Đó là kết quả của các chương trình nạo vét, kiên cố hóa và khơi thông dòng chảy. Đường rộng mở, những xóm, làng trên dòng kênh dần biến mất, nhường chỗ cho những tán cây xanh rợp bóng. Và, cũng từ đó, đôi bờ kênh đã hình thành những công viên, vừa góp phần mở rộng lá phổi xanh của quận, vừa làm tăng mỹ quan đô thị.
Tuyến rạch Ông Học nở rộ hoa Huỳnh Liên những ngày cuối năm
Những ngày này, mọi người có dịp ngang qua các con rạch tại phường Thạnh Lộc nói riêng và của Quận 12 nói chung chắc hẳn nhiều người sẽ vỡ oà bởi sắc vàng rực rỡ của những hàng hoa Huỳnh Liên trải dài hai bên. Theo đó, trải dọc ven rạch Ông Học, bắc ngang qua khu phố 27, 28, 29, 31 của phường Thạnh Lộc, được trồng hoa Huỳnh Liên dài gần 1km. Khu vực hai bên rạch Ông Học trước đây chỉ là đường đất gồ ghề, cỏ mọc um tùm, ứ đọng nhiều rác thải, đến năm 2020, thành phố có chủ trương nạo vét, kiên cố hoá, cải tạo môi trường và tăng cường mảng xanh. Hoa Huỳnh Liên hay còn gọi là Chuông Vàng, Hoàng Yến, Sò Đo bông vàng… có tốc độ sinh trưởng nhanh, ưa sáng, thích hợp trồng ở khí hậu nhiệt đới. Theo người dân khu vực, loài cây này nở hoa quanh năm nhưng rộ nhất vào thời điểm giáp tết, vì vậy những ngày này tuyến đường ven rạch luôn được “tô vàng” rực rỡ, đầy sức sống.
Mô hình “Bè thủy sinh” góp phần cải thiện môi trường nước,
giảm thiểu ô nhiễm môi trường
Để giữ gìn môi trường ven rạch luôn sạch đẹp, các bạn tình nguyện viên, đoàn viên thanh niên phường Thạnh Lộc thường xuyên tổ chức ra quân dọn dẹp cỏ, rong rêu, làm sạch lòng rạch, đồng thời thực hiện mô hình “Bè thủy sinh” để cải thiện môi trường nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Mỗi bè thủy sinh có kích thước 2m x 4m, được làm bằng ống nhựa, khung sắt, lưới sắt cố định, chứa 40 - 60 cây thủy trúc. Các bè được đặt cách nhau khoảng 20m, có neo cố định và có thể lên xuống theo mực nước ra vào tuyến rạch, có tác dụng lọc nước, tạo môi trường thông thoáng cho các tuyến rạch và tạo cảnh quan đô thị. Anh Nguyễn Đức Vinh - Bí thư Đoàn phường Thạnh Lộc cho biết: “Từ khi con rạch thành đường hoa đã khiến cho mọi người cảm thấy yêu quý nơi mình sinh sống hơn, tình làng nghĩa xóm từ đó trở nên gắn kết, thân tình. Người dân hai khu vực cũng nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, mỗi tháng đều phát động phong trào dọn dẹp vệ sinh để làm sạch nơi mình sinh sống.”
Sáng sớm hay chiều muộn, không khó để bắt gặp hình ảnh các cụ ông, cụ bà tập dưỡng sinh; ba mẹ dắt các bé dạo mát hay giới trẻ thi nhau chụp ảnh ở những cung đường đẹp dọc các bờ kênh. Chị Thanh Vân, người dân phường Thạnh Lộc chia sẻ: “Mỗi sáng sớm trong lúc chạy bộ, tôi thấy người dân hai bên đường quét rác, dọn dẹp trước khu vực nhà mình khiến con đường cũng trở nên sạch đẹp hơn, từ người lớn đến trẻ nhỏ đều không vứt rác bừa bãi”.
Ông Nguyễn Kim Sơn - Bí thư chi bộ kiêm Trưởng khu phố 31, phường Thạnh Lộc cho biết: “Từ khi hình thành con đường hoa, người dân khu phố đều rất phấn khởi, buổi sáng mọi người cùng tập thể dục, tận hưởng bầu không khí trong lành. Những dịp lễ tết, các ngày đặc biệt, khu phố treo cờ, trang hoàng cho tuyến đường thêm rực rỡ, bắt mắt”.
Tuyến rạch “nở hoa” tại rạch Đông Nhì, phường An Phú Đông
Song song đó, thời gian qua các cấp ủy Đảng, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể địa phương trên địa bàn quận đã thực hiện nhiều hoạt động thiết thực nhằm bảo vệ môi trường... trong đó, nổi bật lên là mô hình “Tuyến rạch 3 không” gồm Không xả rác, chất thải độc hại xuống lòng kênh; không lấn chiếm hành lang bảo vệ kênh, lòng kênh vào mục đích cá nhân; không sử dụng các phương pháp đánh bắt cá hủy diệt để bảo vệ nguồn thủy sản, đã góp phần tạo cảnh quan và môi trường sống lành mạnh cho người dân nơi đây. Mô hình hết sức có ý nghĩa, đã lan tỏa tích cực đến nhiều địa bàn trong và ngoài khu phố, cũng từ mô hình này đã nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân, các hộ gia đình không còn vứt bỏ rác ra đường và kênh rạch, góp phần xây dựng khu phố văn hóa, phường văn minh đô thị, thân thiện với môi trường tại địa phương.
Ông Nguyễn Nhân, người dân sinh sống gần tuyến rạch ở khu phố 5, phường Thạnh Xuân cho biết, rạch Giao Khẩu trước đây khi chưa được cải tạo có rất nhiều rác tồn đọng, nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng nên có rất nhiều muỗi, dễ phát sinh dịch bệnh sốt xuất huyết. Trên bờ thì nhiều bãi rác tự phát liên tục xuất hiện. Dưới rạch, mùi hôi thối do rác tồn đọng bốc lên làm ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống người dân xung quanh. Chính quyền và người dân đã nhiều lần ra quân cùng thực hiện vớt rác dưới kênh, phát quang làm sạch khu vực, thuê xe cẩu xúc đất từ dưới rạch đắp lên hai bên bờ, lót gạch, dựng rào chắn, trồng cây xanh xung quanh tuyến đường… nhờ vậy mà tình trạng ô nhiễm, xả rác đã không còn, có chỗ cho trẻ con, người lớn vui chơi, tập luyện thể dục, góp phần làm đẹp cho khu phố nơi mình đang sinh sống.
Ngoài ra còn có tại tuyến rạch Đông Nhì, phường An Phú Đông, gần một năm nay màu đen của nước, mùi hôi của bùn, của rác đã được thay thế bởi màu xanh của hoa Sen. Sáng kiến xây dựng tuyến rạch “nở hoa” tại phường An Phú Đông chỉ mới thực hiện trong thời gian ngắn nhưng đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của người dân. Mô hình này cũng được đồng chí Nguyễn Văn Nên – Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM đánh giá cao khi tham dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc của liên khu phố 10 và 11, phường An Phú Đông vừa qua.
Có thể nói, với các mô hình, hoạt động đã và đang triển khai thực hiện đồng bộ trên địa bàn Quận 12 hiện nay đều mang ý nghĩa thiết thực, gắn liền với đời sống Nhân dân nên bà con luôn ủng hộ hết mình, tạo nên diện mạo mới cho những tuyến rạch trên địa bàn quận. Qua đó đã chung tay cùng địa phương nâng cao diện mạo đô thị, góp phần xây dựng Quận 12 ngày càng văn minh, giàu đẹp, hiện đại.
THANH LAN