Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2013 tại Điều 8 quy định: Ngày 09 tháng 11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước CHXHCN Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội. Theo đó, năm 2013, Ngày Pháp luật lần đầu tiên được công bố đã trở thành một sự kiện đáng chú ý trong đời sống chính trị - pháp lý của đất nước. Từ thành công của Ngày Pháp luật đầu tiên, đến nay sau 5 năm có thể nhận thấy công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã được tích cực đổi mới, phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức. Nhiều bộ, ngành, địa phương đã nghiên cứu, đổi mới, sáng tạo để việc triển khai trở nên thiết thực hơn, gần gũi hơn với đời sống xã hội với nhiều mô hình mới đã ra đời.
Một tiểu phẩm tuyên truyền pháp luật tại Hội thi tìm hiểu pháp luật
do phường Thới An tổ chức
Nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của Ngày Pháp luật đối với việc thực hiện các chức năng, nhiệm vu, từ nhiều năm qua, UBND quận đã triển khai các kế hoạch, hoạt động cụ thể nhằm mục đích: Đưa pháp luật vào cuộc sống, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhân viên trong cơ quan và Nhân dân trên địa bàn, góp phần tạo sự chuyển biến mới về chất lượng công tác chuyên môn, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và tinh thần thượng tôn luật pháp. Theo đó, kế hoạch tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật được triển khai đến toàn thể cán bộ và Nhân dân trên địa bàn quận. Bên cạnh việc thực hiện những nội dung như hướng dẫn của cấp trên về công tác tuyên truyền, phổ biến về mục đích, ý nghĩa của Ngày Pháp luật; vị trí, vai trò của Hiến pháp và pháp luật trong quản lý Nhà nước và đời sống xã hội, trong đó, tập trung đánh giá về việc áp dụng pháp luật trong thực tiễn công tác xem xét, hòa giải các vụ việc trong từng khu phố, giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn quận, từ đó đề ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; kết hợp biểu dương, khen thưởng, viết bài, đưa tin tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng, mục đích làm cho pháp luật thực sự đi sâu vào cuộc sống, tôn vinh tinh thần thượng tôn pháp luật, làm cho ngày nào cũng là Ngày Pháp luật. Và một trong những hình thức đưa pháp luật vào cuộc sống có hiệu quả nhất hiện nay là các hội thi tìm hiểu pháp luật, các ngành, các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn quận đã không ngừng vận dụng sáng tạo, linh hoạt các hội thi để tuyên truyền trong Nhân dân. Có thể kể tiêu biểu như Hội thi tìm hiểu Luật Tiếp cận thông tin, Luật Khiếu nại - Tố cáo và Luật Đất đai do UBND phường Thới An phối hợp cùng Hội LHPN phường và các đoàn thể địa phương tổ chức vào ngày 9/11 vừa qua. Hội thi gồm hai vòng, trắc nghiệm kiến thức và biểu diễn tiểu phẩm. Nội dung xoay quanh những quy định cơ bản của ba luật nêu trên, như quyền, nghĩa vụ của người khiếu nại, tố cáo và người bị khiếu nại, tố cáo; thẩm quyền, thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo; trách nhiệm tiếp công dân của thủ trưởng các cơ quan Nhà nước; quyền tiếp cận thông tin của công dân; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; căn cứ để được giao đất, cho thuê đất hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất; các quy định về thu hồi đất, trưng dụng đất và bồi thường, hỗ trợ tái định cư… Không chỉ nắm vững kiến thức luật, các đội thi còn khéo léo lồng ghép những vấn đề nảy sinh trong đời sống hàng ngày, đặc biệt liên quan đến đất đai và các quyền tiếp cận thông tin vào tiểu phẩm, qua đó, đưa ra giải pháp khắc phục, giải quyết hiệu quả.
Theo ông Nguyễn Thanh Tuấn - Trưởng phòng Tư pháp quận, ngày Pháp luật từ chỗ còn mới mẻ, chưa quen đã dần thẩm thấu vào đời sống xã hội, trở thành ngày hội để Nhân dân quận tôn vinh Hiến pháp, pháp luật. Quan trọng hơn, việc thực hiện Ngày Pháp luật đã bắt đầu hướng tới mục tiêu thực chất hơn, đó là làm chuyển biến ý thức tự giác học tập, tìm hiểu pháp luật để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, phục vụ thiết thực cho công tác chuyên môn, đáp ứng triển khai các nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị, góp phần quan trọng để nâng cao nhận thức cho người dân về vị trí, vai trò của Hiến pháp và pháp luật trong đời sống, đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.
Anh Thư